Hammammassage: “Een fijn verwenmomentje”

Ooit was het een oosters ritueel, waarbij mannen en vrouwen apart van elkaar werden gereinigd. Via Turkije waaide de hammammassage verder over naar het westen en kregen de rituelen langzaam maar zeker een commerciëlere insteek. De hedendaagse hammam in Nederland is vooral gericht op ontspanning.

“De hammammassage kent haar oorsprong in Syrië”, vertelt Maureen Anganois. Zij is docent massage-opleidingen bij MOOD, een opleidingsinstituut dat in 2013 door Rolf van Deursen werd opgericht en sinds eind 2015 is gevestigd in de voormalige Prodentfabriek in Amersfoort. Daarnaast kwam daar in februari een locatie in Best bij en in maart 2020 krijgt MOOD ook een opleidingslocatie in Rotterdam.

Droge ruimte

Maureen Anganois is vanaf het eerste uur aan MOOD verbonden. Hammam is al een flink aantal jaren een van haar specialiteiten. Hammam is afkomstig van het Arabische woord ‘hamma’, wat heetwaterbron betekent. “De laatste jaren is de hammam weer in trek bij masseurs die iets extra’s willen bieden naast de reguliere massage die ze al geven. Voor mij is het al tien jaar een ontspanningstreatment die ik aanbied. Ter afwisseling van andere vormen van massages en technieken is hammam een heel fijn verwenmomentje. Een pamper momentje”, zegt Maureen lachend.De hammam, een van oorsprong oosters badhuis, stond vroeger naast de moskee. Mensen kwamen er samen voor religieuze reiniging van lichaam en geest, lichaamsverzorging en ontspanning. In authentieke hammams baden mannen en vrouwen gescheiden. Tegenwoordig maken mensen regelmatig kennis met een hammammassage tijdens bijvoorbeeld een vakantie in Marokko of Turkije, wat vaak een aangename ervaring is.

Maureen: “De hammam op vakanties is in een natte ruimte, net als in speciale badhuizen in Nederland, die overigens vaak alleen voor vrouwen zijn. Wat wij bij MOOD aanbieden, is om de hammam in een droge ruimte te ervaren. Het verschil is dat in een natte ruimte de scrub en de zeep door middel van het overgieten met warm water van het lichaam wordt gespoeld. In een droge ruimte, zoals een praktijk of salon, wordt dit afgenomen met warme kompressen.”

Over de grens

De hammam bestaat uit drie onderdelen. Eerst wordt het lichaam volledig gescrubd met Dode Zeezout. Met een spons wordt de huid opgewreven en zo ontdaan van dode huidcellen. Ook wordt op deze manier de bloedsomloop gestimuleerd waardoor afvalstoffen sneller worden afgevoerd. Vervolgens wordt het lichaam ingezeept volgens de hammam-traditie, waarna het lichaam wordt gesponst.

De echte hammamzeep is van oudsher de olijfzeep, afkomstig van olijfbomen uit Zuidoost-Turkije en Noord-Syrië. Als afsluiting wordt het lichaam gemasseerd met warme (amandel)olie. Na de hammam/sponsmassage is de huid tintelend schoon.

Over Rasul, een kleipakking, legt Maureen uit: “In tegenstelling tot de gebruikelijke zepen en shampoos zitten er in Rasul geen kunstmatige emulgatoren, geur- en kleurstoffen of conserveer-middelen. Synthetische producten verwijderen bij het wassen niet alleen het vuil, maar ook het huidvet. Hierdoor raakt je huid onbeschermd en wordt de huid geprikkeld om nieuw huidvet aan te maken. Onze natuurlijke huidbescherming wordt dan zeer op de proef gesteld.

”Tegenwoordig neemt de hammam ook in Nederland een belangrijke plek in. Die vraag vanuit de samenleving heeft ook steeds meer wellnessmasseurs doen besluiten eens een figuurlijk kijkje over de grens te nemen. “Enige ervaring met massage is wel gewenst, aangezien er met de zeepbellen op het lichaam gemasseerd wordt tijdens de hammammassage. De cursus hammammassage is in principe in één dag te volgen”, vertelt Maureen. “Dit omdat het geen echte massagetraining is, maar het meer gaat om de techniek van de zeepzak, het leren scrubben en een pakking aan te brengen.

“Mocht hammam-massage niet bij je passen, dan zien we dat snel genoeg”

Eigen opleidingsinstituut

Maureen Anganois is zoals eerder gezegd docent massage-opleidingen. “Het leuke aan cursussen geven is kennis doorgeven en kennis ervaren. Van elke groep leer ik wel weer wat. Iedereen heeft zo zijn ervaringen in het vak en die worden dan ook gedeeld tijdens een training. Samen met het behandelen in mijn eigen praktijk is dit dus een prachtige afwisseling. Het zijn nooit saaie dagen.

”Rolf van Deursen, eigenaar van MOOD, geeft vanwege zijn drukke werkzaamheden zelf geen cursussen en opleidingen meer. “Ik ben er alleen nog als back-up voor de docenten”, vertelt Rolf. Zijn enthousiasme voor de opleidingen is er door de jaren heen zeker niet minder om geworden. Na verschillende banen in het bedrijfsleven koos hij voor een carrière in de wereld van masseren.Van zelf masseur zijn klom hij al snel op tot docent en zijn ambitie om ooit een eigen opleidingsinstituut op te zetten, kon hij in 2013 waarmaken. Een stap met grote gevolgen, want de groei ging hard, met de opening van vestigingen in Amersfoort en Best en begin volgend jaar in Rotterdam. Tachtig procent van de opleidingen en cursussen is op alle drie de locaties te volgen.

“Het leuke aan cursussen geven is kennis doorgeven en kennis ervaren”

Geen kopietjes

Maureen geeft op alle locaties les. Bij MOOD geven vijftien docenten les op zes dagen in de week, van maandag tot en met zaterdag. Gemiddeld bezoeken per week honderd tot 150 cursisten MOOD.

Hammammassage is een van de cursussen die door het NGS geaccrediteerd is met vier punten voor wellnessmasseurs. Rolf: “Het is natuurlijk weer een heel ander soort massage dan bijvoorbeeld sportmassage. Het mooie van hammam is dat je de massage na één dag cursus ook zelf kunt geven. Ik denk dat voor onze cursisten de opleiding meer is dan alleen een cursus. Het is een beleving. Ook de locaties zijn bijzonder. De oude Prodentfabriek in Amersfoort is een enorm toffe plek waar je de massage een beetje uit de standaardkoker haalt. Massage is iets creatiefs.”“Natuurlijk moet je oppassen dat de verschillende massages geen kopietje van een kopietje worden. Ik neem in deze branche niks voor zoete koek aan”, lacht hij. “Hammammassage is een zeer succesvolle, nuttige en ook door cliënten zeer gewaardeerde vorm van massage. Daar hopen we nog veel in te kunnen doen!