Sophie Arends is pas 22, maar al fulltime masseur in het wielrennen

''Kind, dat je zoveel doet, zie je helemaal niet op televisie!''

© Team Jayco AlUla

Op het moment van spreken is ze net terug uit Australië en maakt Sophie Arends zich op voor een reis naar Abu Dhabi. Zo zal 2023 er grotendeels uit gaan zien voor haar; reizen. Om precies te zijn is ze dit jaar 170 dagen van huis. Want hoewel Sophie pas 22 jaar is, is ze in de professionele wielerwereld als soigneur en masseur al een vaste kracht achter de schermen. En dat betekent veel uit de koffer leven.

Vorig jaar werkte Sophie bij de DSM-ploeg. Ze is overgestapt naar het Australische Team Jayco AlUla, waar onder meer Dylan Groenewegen voor rijdt. Sophie is met enkele collega’s verantwoordelijk voor de fitheid van de damesploeg. Het team bestaat voor een groot deel uit Australische vrouwen. “We zijn net terug van de Tour Down Under in Australië. Het was supergaaf. Het idee dat je je werk doet aan de andere kant van de wereld, mooier kan het niet”, zegt ze.

De Ermelose kwam al vroeg in aanraking met sport. Wielrennen was niet haar eerste liefde. “Toen ik een jaar of vier, vijf was, zat ik op hockey. Mijn broer deed aan mountainbiken en kwam thuis met mooie prijzen en medailles. Dat wilde ik ook. Ik ben gaan mountainbiken en toen was mijn interesse voor het fietsen gewekt. Ik heb wedstrijden gereden totdat ik tweedejaars junior was. Op mijn zeventiende ben ik gestopt vanwege een blessure.”

Bij toeval bleef Sophie in de wielerwereld. Haar broer reed bij de ploeg De IJsselstreek en daar hadden ze iemand nodig om de bidons aan te geven. “Van de ene op de andere dag ben ik erin gerold. Ik vond het gelijk heel erg leuk. Het bleek zelfs dat ik het leuker vond om anderen te helpen dan om zelf te fietsen. Je helpt sporters om het beste uit zichzelf te halen.”

''Het idee dat je je werk doet aan de andere kant van de wereld, mooier kan het niet''

Randzaken regelen

Sophie volgde de mbo-opleiding sport, bewegen en gezondheid, haalde haar NGS-diploma sportmassage en een licentie van de KNWU. In de coronaperiode werkte ze twee jaar bij de opleidingsploeg SEG Racing Academy, waarna een overstap naar DSM volgde. “Ik was en ben nog steeds een van de weinige vrouwen in het wereldje. Wielrennen is een sport waarin mannen dominant zijn. Maar blijkbaar deed ik toch iets goeds, want Team Jayco AlUla belde voor een kennismakingsgesprek. Ik ben open en eerlijk, blijkbaar straal ik dat ook uit. De sporters kunnen met problemen naar me toekomen en ik ben niet vies van hard werken. Ik wil dat alles klopt, dat de wielrenners zich niet druk hoeven te maken om randzaken zodat zij zich kunnen focussen op het fietsen.”

Maar wat doet de soigneur/masseur eigenlijk bij een wielerploeg? “Vooral veel boodschappen”, zegt Sophie lachend. Afgelopen jaar was ze met de vrouwen van DSM bij de Ronde van Italië. “Als de dames

''Het bleek dat ik het leuker vond om anderen te helpen dan om zelf te fietsen''

op de fiets de omgeving verkennen, gaan wij naar de winkel. Diezelfde dag zijn er al de eerste massages. De rensters moeten niet gestrest aan zo’n ronde beginnen. Voor elke dag volgt een planning. Hoe laat en waar is de start? Als aan het eind van een etappe de renners finishen, worden ze zo snel mogelijk gemasseerd.” Daarnaast regelen de soigneurs ook vaak randzaken. “We wassen de auto’s, om maar wat te noemen. Als het nodig is, doen we aan het einde van de dag weer boodschappen. We maken onder meer rijstcakejes klaar voor de volgende dag. Een voedingscoach bepaalt wat de rensters eten.''

Vergeten kindje

Bij Team Jayco AlUla zit ze weer in een nieuwe wereld. Daar zijn vaak drie verzorgers. “Het was een sprong in het diepe op het gebied van samenwerking, want in de ploeg hiervoor was ik de enige, vaste fulltime kracht. De sfeer is ontzettend leuk. Mijn Engels ontwikkelt zich nog elke dag.” De taal is geen barrière als de rensters met pijntjes komen, zegt ze. De meeste klachten hebben betrekking op de onderrug. “Dat is een vergeten kindje. De aandacht is vaak op de benen gericht, maar om de trappers rond te krijgen, trek je vanuit je onderrug. Dat is een punt van aandacht. Gelukkig zijn er steeds meer osteopaten, chiropractors en fysiotherapeuten mee, met wie we samenwerken. Wij zijn puur voor het masseren. Wat wij niet kunnen verhelpen, gaat naar de specialisten. Of eigenlijk vaak andersom. Een specialist kan een renster met een bepaalde klacht naar ons sturen. Een goede communicatie tussen specialisten en masseurs is hierbij essentieel.”

Tijdens de koers is Sophie met haar collega’s verantwoordelijk voor het aanreiken van de voeding en bidons onderweg. Ze lacht. “Dat kan best hectisch zijn, vooral in België. Ze zijn daar nogal streng met verkeersregelaars!” Vaak staan de ploegen wel zo’n beetje op dezelfde punten. Het is belangrijk dat de rensters hun eten en drinken goed krijgen. Het is daarom ook van belang om via de radio door te krijgen hoe de koers verloopt. Sophie: “Als er een groepje met vier of vijf rensters vooruit is en er zit er één van ons bij, of de mogelijkheid bestaat dat het peloton op een lint getrokken wordt, moet het niet zo zijn dat wij iemand terug moeten laten zakken om bidons op te halen.”

Mannenbolwerk

Een goede uitslag is voor de ploeg natuurlijk het mooiste. Maar dat heeft ook gevolgen voor de werkzaamheden van de masseurs. “Eén van ons gaat direct mee met de bus naar het hotel en zorgt dat de massagebanken staan opgesteld. De ander blijft bij degene die naar het podium moet. Het betekent vaak ook een dopingcontrole. Zo snel als mogelijk gaat iemand na de ceremonie met haar naar het hotel zodat ze haar rust kan krijgen. Maar dat kan soms een paar uur duren.”

Sophie staat niet alleen tijdens de wedstrijduren aan, zoals ze het zelf omschrijft. Gedurende de gehele periode dat ze met de ploeg op pad is, kan een beroep op haar worden gedaan.

''Op de massagebank geven vrouwen zich iets makkelijker bloot en praten sneller over iets wat hen dwarszit''

“Ik slaap in het hotel bij de ploeg. Het kan zomaar zijn dat iemand ’s avonds bij me aanklopt met buikkrampen. Dan moet ik aan de slag. Mijn oma vroeg een keer hoogst verbaasd of het verzorgen van wielrensters echt mijn fulltime werk was. Toen heb ik een video gemaakt van hoe mijn dag eruit ziet. Ze reageerde: ‘Meisje, dat je zoveel doet, zie je helemaal niet op televisie!’'

''Zoals gezegd is het wielrennen lang een mannenbolwerk geweest. Vrouwen hingen er een beetje bij. “Vrouwen hebben veel langer zichzelf moeten redden. Ik denk dat de ontwikkeling bij de vrouwen nu hard gaat en dat alles steeds meer gelijk wordt getrokken. Vrouwen hebben nooit van hun salaris kunnen leven. Maar de ontwikkeling is de afgelopen vijf jaar ontzettend snel gegaan.”

Experimenteren

Het werken met mannelijke en vrouwelijke wielrenners verschilt hier en daar. “Ik merk dat vrouwen emotioneel iets onstabieler zijn. En niet te vergeten: vrouwen houden van kletsen! Mannen kunnen goed stil zijn. Die zitten aan tafel te eten en gaan naar bed. Vrouwen willen altijd nog wel even praten. Op de massagebank geven vrouwen zich iets makkelijker bloot en praten sneller over iets wat hen dwarszit. Ik ben zelf ook niet bang om mijn kwetsbare kant te laten zien. Ik ben professioneel, maar ook kwetsbaar.”Heel grote verschillen merkt ze niet in haar werk op Europese of Australische bodem. Een extra licentie heeft ze niet nodig voor het werk bij de Australische ploeg. Het grootste contrast is de hitte. “We zijn bezig met het koelen van bidons door middel van ijssokken. Ook experimenteren we met ijsbaden voor handen en voeten na de finish. Dat is allemaal nog een beetje uitvinden. In de warmte vergeet ik mezelf nog weleens goed te verzorgen. Ik heb bruin haar, maar het huidtype van iemand met rossig haar. De zonnebrand zit altijd in mijn zak.”

Naast haar werk in het wiekrennen is Sophie in Ermelo haar eigen massagepraktijk gestart. Veelal ontvangt ze sporters. “Er is meer dan wielrennen. Als ik ooit ga stoppen, is het mooi dat ik al iets heb opgebouwd. Het begint steeds beter te lopen, maar ik hoop eigenlijk dat het niet té hard van stapel loopt, anders gaat het niet passen in mijn schema.”

Haar grote droom? “De Olympische Spelen volgend jaar in Parijs of in 2028 in Los Angeles. Daar kun je alleen heen met een landenploeg. Je moet een beetje geluk en wat lijntjes hebben. Het mooiste zou zijn als de Australische dames zeggen: ‘Wij vinden het fijn als Sophie erbij is!''