Podotherapeuten Sharon en Myrthe Beld vertellen over veelvoorkomende voetklachten

“Onze voeten zijn eigenlijk een beetje lui geworden”

De voet is net een puzzel, zegt podotherapeut Sharon Beld. Tijdens het lopen moeten alle kleine botjes en gewrichtjes van die puzzel precies in elkaar vallen. Maar vaak is dat niet het geval en wijkt, kraakt of schuurt er ergens iets in die puzzel.

Podotherapeuten gaan op zoek naar de oorzaak van het niet-passende stukje en zoeken, mogelijk samen met andere zorgprofessionals, naar oplossingen. Tijdens een goedbezochte webinar vertelden Sharon en haar zus Myrthe over veelvoorkomende voetklachten, verschillende behandelingen en mogelijkheden tot samenwerking met bijvoorbeeld sport(zorg)masseurs. Podotherapie betekent letterlijk therapie van de voet (podos in het Grieks). Maar podotherapeuten behandelen meer dan alleen de voet, zegt Myrthe. “We kijken naar klachten aan de onderste extremiteiten, maar ook bijvoorbeeld de rug. Zodra de klachten worden veroorzaakt door een verkeerde stand van de voet of een verkeerde functie van de voet, kunnen we daar als podotherapeuten wat mee.”

Wie zijn Sharon en Myrthe Beld?

Sharon (32) en Myrthe Beld (31) zijn beide podotherapeut en werken met hun praktijk Podotherapie Beld in SMC Fysiomed in Amsterdam. De zussen hebben allebei een carrière als professioneel basketbalster achter de rug. Ze speelden onder andere in Spanje en Duitsland. Sharon werd in 2018 Nederlands kampioen met Grasshoppers en won bovendien in 2017 EK-brons in het 3x3 basketbal. Na het WK van 2018 stopte ze met basketbal en richtte ze zich volledig op haar podotherapiepraktijk. Myrthe speelde ook in het buitenland, maar door slijtage in haar knie moest ze haar topsportcarrière vroegtijdig beëindigen.

Trainen

Er zijn drie soorten voettypes, legt Myrthe uit: platte voeten, ‘normale’ voeten en holle voeten. Ook kan een voet op drie manieren staan: neutraal, in supinatie (op de buitenkant) of in pronatie (dan komt er juist veel druk op de binnenkant). Voeg daar een neutrale, x- of o-stand van de benen aan toe, mogelijk beenlengteverschil, de stand van het bekken, de stand van de voorvoet en de beweeglijkheid in voet, enkel en knie, en het is duidelijk dat de puzzel in de voeten lang niet altijd perfect past. Myrthe: “Niemand is helemaal recht. En dat is ook niet erg. We moeten kijken naar wat functioneel is voor die persoon.”

Een voet is te vergelijken met een rollende banaan, zegt Sharon. Als een banaan goed van vorm is, kan hij heel makkelijk van voor naar achteren rollen. Maar is er een stukje afgeplat, of beurs, dan gaat dat rollen niet meer vanzelf. Dat is bij voeten ook het geval, vertelt ze. “Als iemand zijn of haar voet mooi kan afwikkelen, kan de voet heel veel kracht aan. Maar lukt dat niet en is de beweeglijkheid in de voet niet goed, dan brengt dat compensaties met zich mee elders in het lichaam en kunnen klachten ontstaan.” Podotherapeuten staan vaak bekend om het aanmeten van zooltjes. Dat is niet helemaal terecht, vinden de zussen Beld. “Het liefst behandelen we op een actieve manier en waar mogelijk zonder zooltjes”, zegt Myrthe. Na onderzoek (zie verderop) passen podotherapeuten veelal manuele therapie toe op de onderste extremiteiten. “Daarnaast geven we intrinsieke voetspieroefeningen en stabiliteitsoefeningen voor het hele lichaam. We zijn in de westerse wereld gewend om van jongs af aan op schoenen te lopen. Onze voeten zijn eigenlijk een beetje lui geworden. Het is belangrijk om de voeten op te trainen.”

We moeten per persoon kijken naar wat functioneel is

Myrthe Beld

C-Mill loopband

Naast therapie en training geven podotherapeuten ook schoenadvies, loopadvies en als dat niet afdoende is, komen zooltjes om de hoek kijken. Als iemand met een klacht bij een podotherapeut komt, volgt na een uitgebreide anamnese een loopanalyse. Om te bepalen hoe iemand loopt, hebben de Sharon en Myrthe Beld een aantal tools tot hun beschikking. Een belangrijke is een C-Mill loopband met daarin een drukplaat en zowel aan de voorkant als zijkant een camera. Myrthe: “Daarmee kunnen we bijvoorbeeld in elke fase de piekdruk onder de voet meten, de staplengte bepalen, de tijd die iemand op het ene been en het andere been staat meten en precies zien hoe iemand de voeten afwikkelt. We kunnen ook kijken of er een verschil zit tussen links en rechts. ”Ze vertelt over een patiënt met pijnklachten aan het linkeronderbeen. Aan de metingen kon ze zien dat de staptijd van het linkerbeen veel langer was dan de staptijd rechts. “Er zat te weinig beweging in de enkel van deze man, waardoor hij zo lang op zijn linkerbeen bleef staan.” In real-time viel dat nauwelijks op, maar door de metingen werd dat onmiddellijk zichtbaar. “We zagen ook dat zijn looppatroon na manuele therapie veranderde. De staptijd werd bijna gelijk. In het verleden zou zo iemand wellicht al snel een zooltje aangemeten hebben gekregen, maar omdat we wisten wat het probleem was, konden we het op een actieve manier oplossen met manuele therapie, aanvullende oefeningen en door het losmaken van de kuitspieren door een fysiotherapeut of sportmasseur.”

Als iemand zijn of haar voet niet mooi kan afwikkelen, brengt dat compensaties elders in het lichaam met zich mee

Sharon Beld

Intervisie

Een ander hulpmiddel waar de zussen Beld sinds kort over beschikken is Run 3D. Dit is een marking tracking-systeem. Tijdens het looponderzoek worden sensoren op het hele lichaam aangebracht. Die sensoren meten vervolgens bij verschillende loopsnelheden de hoeken van heupen, bekken, knieën en enkels. Myrthe: “Hierdoor krijgen we een heel nauwkeurig beeld van hoe iemand loopt en rent. Deze gegevens kunnen we vergelijken met wetenschappelijke normdata. Met kleine veranderingen in het loop- of hardlooppatroon kunnen we klachten verhelpen, voorkomen of iemands performance verbeteren. We gebruiken Run 3D vooral bij topsporters, fanatieke hardlopers en triatleten en bij patiënten met verschillende klachten waarbij niet duidelijk is waar ze precies vandaan komen. ”Podotherapeuten werken vaak samen met andere (para)medici in de (sport)zorgketen. Ook met sport(zorg)masseurs. Sharon: “We hebben met onze collega’s in sportmedisch centrum Fysiomed elke maandag intervisie.” Bij Fysiomed werken onder andere (sport)fysiotherapeuten, sportartsen, osteopaten, een orthomanueel arts, personal en performance trainers en een sportmasseur. Daarnaast zijn er goede contacten buiten het sportmedisch centrum, met bijvoorbeeld orthopeden. Geregeld sturen Sharon en Myrthe hun patiënten door naar hun collega’s voor het oplossen van een probleem in of rond de voet of voor het onderhouden van de door hen geboden oplossing. En andersom is dat ook het geval. Sharon: “Alleen is het vaak lastig om een klacht op te lossen. Samen kom je veel verder.