Nicole Peters is docent bij massageopleidingsinstituut KIOM en heeft een eigen praktijk waarin ze massage, yoga en schoonheidsbehandelingen combineert. In dit artikel legt ze uit wat manuele lymfedrainage (MLD) is en wat de effecten zijn van deze massage.

Ritme

Manuele lymfedrainage is een specifieke massagetechniek die gericht is op verhoging van de transportcapaciteit van het lymfestelsel. “Het is een heel zachte, rustige en subtiele techniek, met een ritmische afwisseling van een twee à drie tellen durende ‘drukfase’ en een ‘drukloze fase’ van één tel”, legt ze uit.

Een goede MLD vereist een juiste uitvoering van de techniek. Om een goede behandeling te kunnen geven, zijn richting, druk, ritme en volgorde heel belangrijk. De richting van de massage is naar de lymfeknopen toe (zie afbeelding). Als het gaat om de druk is MLD heel zacht, zegt Nicole. “Het kan nooit een rode huid veroorzaken of pijnlijk zijn. De kleine lymfevaatjes zitten vlak onder de huid en deze mag je niet indrukken. Dan creëer je een averechts effect. Vergelijk het met druk op je oogbol. Zo licht moet het zijn.” Er wordt gemasseerd zonder olie. Masseurs met zweethanden kunnen talkpoeder gebruiken.

Het ritme is belangrijk om de lymfestroom goed te activeren. Het rustige monotone ritme activeert het parasympatische zenuwstelsel, waardoor MLD voor een heel diepe ontspanning zorgt. Ten slotte is tijdens de behandeling de volgorde heel belangrijk. Nicole: “Doe je dit verkeerd, dan kun je stuwing creëren en kan je behandeling een averechts effect hebben.”

Verschillende oorzaken

Om verschillende redenen kan de afvoeractiviteit van het lymfestelsel minder goed functioneren. Daardoor kunnen diverse klachten ontstaan. Door een manuele lymfedrainage kunnen veel van deze klachten verholpen of verlicht worden. Denk aan hoofdpijn, stressklachten, spataderen, spierkrampen, fibromyalgia of een langdurig gebrek aan beweging door ziekte of lange reizen. Bovendien zorgt MLD voor een diepe ontspanning en natuurlijke pijndemping.

Ook bij oedeem kan MLD een oplossing zijn. Nicole: “Als het aanbod van lymfe de afvoercapaciteit overstijgt, ontstaat er lymfeoedeem. Oedeem is een vochtophoping in het lichaam waar dat normaal niet of nauwelijks aanwezig is. Je ziet het vaak in het gezicht, één been of beide benen of in de armen, maar het kan ook in een orgaan of over het hele lichaam voorkomen.” Het oedeem kan ontstaan door verschillende oorzaken of afwijkingen, bijvoorbeeld hart- of nierfalen, bloedklonters, een te laag eiwitgehalte in het bloed, infectie, gezwel of kanker. Niet bij alle aandoeningen mag je masseren. “Daarom moet altijd eerst door een arts geconstateerd worden wat de oorzaak van het oedeem is, voordat de masseur MLD toepast”, zegt Nicole.

MLD en de huid

Manuele lymfedrainage heeft ook een positieve werking op de huid. Nicole: “Door de drainage worden afvalstoffen sneller afgevoerd en heeft de behandeling een regenererende werking. MLD kan worden ingezet bij wallen en een opgeblazen gezicht, littekens en cellulitis, maar ook bij huidaandoeningen zoals eczeem, acne en puistjes. Ik ben al dertig jaar schoonheidsspecialiste en in mijn praktijk gebruik ik MLD na de dieptereiniging van acne en bij een overprikkelde huid.” Ook verstevigt een manuele lymfedrainage de huid na bijvoorbeeld een vermageringskuur en bij veel vetafzetting op de benen, billen en buik. Als een klant een cosmetische ingreep ondergaat, helpt MLD de zwelling en blauwe plekken sneller te genezen.

Nicole gebruikt manuele lymfedrainage regelmatig in combinatie met andere technieken zoals cupping, klassieke massage of shiatsu. “De gouden regel met combinaties is om altijd te eindigen met de MLD en daarna de huid rust te geven”, zegt Nicole.

Absolute contra-indicaties

Net als alle massagetechnieken heeft ook manuele lymfedrainage een aantal contra-indicaties. Dit zijn: kanker, koorts, orgaan- en beenmergtransplantatie, immuunonderdrukkende medicatie, tbc, hartfalen of hoge bloeddruk, nierfalen, oedeem ter hoogte van het hart, acute bronchitis, acute ontstekingen, totale uitputting en de eerste drie maanden van zwangerschap.

Boek van Gerald Lemole

Gerald Lemole is een Amerikaanse cardioloog. Hij doet al jaren onderzoek naar het functioneren van het lymfesysteem. In 2021 verscheen zijn boek Lymfe. Daarin benadrukt hij de preventieve werking voor de gezondheid van een schone lymfestroom. Gerald noemt het lymfesysteem ‘de rivier van gezondheid’

Geaccrediteerde scholingen

Het NGS heeft een aantal scholingen Manuele lymfedrainage geaccrediteerd:

• KIOM: Manuele lymfedrainage 1 en 2 (beide 2 dagen). Aantal punten: 12;
• WellnessInstituut Veluwse Bron/Emst: Aantal punten: 24;
• MYOS Opleidingen Utrecht: Manuele lymfedrainage; basistechnieken. Aantal punten: 36.